Tòimhseachain
Am mùthadh mar a bha e 14:00, 19 dhen Dùbhlachd 2011 le Akerbeltz (deasbaireachd | mùthaidhean) (→C)
A
Tha bràthair aig bràthair mo athar, is cha bhràthair athar dhomh-sa e. | |
'athair fhèin | |
Dé as seirbhe na an nimh? | |
achmhasan nàmhaid | |
Poit bheag neònach, a' seòladh tron an tìr, i loma-làn feòla, ’s a tòn os a cionn. | |
ad | |
Làir bhàn sa bheinn ’s a h-aghaidh air a' bhaile. | |
a' ghealach | |
Long mhór nam bàn-seol bòidheach, nach faic thu a' seòladh ach an aghaigh gaoithe. | |
a' ghealach | |
Tha long a' seòladh cuain fo thàmh, le a clàran bàna is àrd-siùil dhubha, ach mun till i, rinn i a-rithist dha ’gnàthas, bidh a cruinn is a h-àrd-siùil bhàna mar ghruth. | |
a' ghealach ùr | |
Théid e dhan mhuir is cha bhàthar e, théid e dhan chiste is cha mhùchar e, théid e dhan teine is cha loisgear e, is théid e gu bòrd an rìgh is cha bhi nàire air. | |
a' ghrian | |
Cha mhac athar, no màthar dhomh e, cha mhac peathar, no bràthar dhomh e, ach b' e mo mhàthair bu mhàthair do mhàthair a' ghille. | |
a mhac fhéin | |
Cha mhotha e na gràinean eòrna, 's còmhdaichidh e bòrd an rìgh. | |
amharcan | |
Rugadh i gun anam, bhàsaich i gun anam, ach bha anam innte. | |
a' mhuc-mhara a shluig Iòna | |
Chan ith thu e, is chan òl thu e is cha bhi thu beò as aonais? | |
anail | |
Càit an do ghairm coileach far an cuala an saoghal e? | |
anns an àirc | |
Tha mi nas àirde na beanntan an domhain, agus gun bhreug tha mo leud gun tomhas, cùmaidh an sealgair mi suas an cluais a ghunna, ged a tha mi nas truime na mìle tunna. | |
an t-àile | |
Rugadh e gun anam, bhàsaich e gun anam, agus bha anam ann. | |
an t-uilebheist a shluig Iòna |
B
Fear gun fheart, gun neart, gun fhoill, siubhlaidh e a' bheinn is chan fhaicear a lorg. | |
bad ceò | |
Chan eil e a-muigh, chan eil e a-staigh, is chan eil an taigh as a aonais. | |
balla | |
Có iad na trì uilc a thig le aois? | |
baothachd, boile is bàs | |
Bean an taighe a' gliogadaich, bean an taighe a' glagadaich, bean an taighe ag ithe biadh, is cha do rinn i a-riamh altachadh. | |
beart-làimhe | |
Tomhais, tomhais a laoigh mhìn, gu dé fliodh na fraoch a tha am beinn, no dé an t-slat a bha làimh Fionn, a' dol tron choille dorcha luim? | |
bioran-deighe | |
Chì mi, chì mi fada bhuam, trì mìle thar a' chuain, fear gun fhuil, gun fheòil, gun anail, ag imeachd air an talamh bhuan. | |
am bàs | |
Chì mi thugam thar an eas, fear beag, cùirneanach, cas, cearb de dh'aodach fo a shlios, is làn an t-saoghail fo a los. | |
am bàs | |
Coinnlear òir air bòrd dà shliseig, tomhais a-nis e, is tomhais gu clis e. | |
am bàs | |
Cha siubhail e san adhar, cha siubhail e air làr, ach siubhlaidh e sàr, eadar làr agus adhar. | |
bàta | |
Rud nach gluais gun mhóran suim, mura bi a dhruim fodha. | |
bàta | |
Bó mhór odhar an cois na tràghad, laogh 'na déidh is i gun dàir. | |
bàta is geòla | |
Sheall mi a-mach air uinneig mo sheanmhar, is chunnaic mi am marbh a' giùlan nam beò. | |
bàta is sgioba | |
Maide caol cam sa choille ud thall is cha chluinn thu 'na cheann ach gliog agus gliong. | |
beart-fhighe | |
Sruth an aghaidh àirde. | |
beathach ag òl dighe | |
Làn taighe chaorach geala, is aon chaora dhearg ann, agus an té dhearg air dearg deargan a' chuthaich. | |
beul, deud is teanga | |
Craobh cham chaorainn, an taobh taigh an tuathanaich, ged a thigeadh luchd an t-saoghail, chan fhaodadh iad a buain ás. | |
a bhean | |
Chaidh ceathrar a-null, gun choit gun long, fear fada fionn, fear leadagach donn, fear a bhualadh nan stùc, fear a rùsgadh nan crann, is có a-nis a tha ann, có a-nis a tha ann? | |
bliadhna, ràithean, seachdainean, làithean is uairean | |
Craobh mhór agus ceithir meòir oirre, trì nid deug anns a h-uile meur, seachd uighean anns a h-uile nead, agus ceithir buill fhichead air a h-uile ugh. | |
bliadhna, ràithean, seachdainean, làithean is uairean | |
Chì mi, chì mi air fàire, ailleagan na gréine, fear an aodaich uaine, is snàithlean dearg mu a léine. | |
bogha-froise | |
Cailleach sa chùil, agus bior 'na dà shùil, is i a' gàireachdadh, gàireachdadh. | |
brà | |
Is e cròileagan beag cròileagan, tomhais tomhais tòimhseachan, a rinn mi fhìn is mi Dhòmhnallan, thoillidh ceud nan ceudan ann, is cha toill mi fhìn 'nam aonar ann. | |
brà | |
Am mac a' tighinn bhon a mhàthair, is a mhàthair ag imeachd uaithe. | |
briseadh-latha | |
Dubhag, dubhag a-mach an doras, is cnàimh duine aice 'na bheul. | |
bròg | |
Muc bheag dhubh a-staigh an doras is cnàimh duine 'na beul | |
bròg | |
Có a' bhròg nach deach a-riamh mu chois duine? | |
bròg na cuthaige | |
Tha sùilean ann, is chan fhaic e nì, tha e feumail a chum bidhe, tha rùsg 'ga chomhdachadh anns gach ball, cha chaora is cha chraobh a tha ann. | |
buntàta |
C
Fear gun fheart, gun neart, gun fhoill, siubhlaidh e a' bheinn is chan fhaicear a lorg. | |
bad ceò | |
Chan ith thu e, chan òl thu e, is cha bhi thu beò ás aonais. | |
cadal | |
Rugadh e mun do rugadh a athair, agus chaochail e mun do rugadh a mhàthair. | |
Cain no Abail | |
Chì mi thall air faireagan, air ailt na h-éilde ruaidhe, am mac a' tighinn bhon mhàthair, is a' mhàthair a' teicheadh bhuaidhe. | |
camhanaich | |
Tha moigean molach, molach, a' sìor-thuineachadh a' mhonaidh, is gile e na gobhair an aonaich, is gile na caoraich am moigean molach. | |
canach | |
Thugadh biadh gu triùir, a-null thar lochan an fhéidh, dh'ith am biadh an triùir, is thill e dhachaigh leis fhéin. | |
cat a thugadh le iolair gu a nead is a dh'ith an iolair is na h-eòin | |
Thugadh biadh gu dithis, gu ceann Loch MaRuibhe, dh'ith am biadh an dithis, is thill e dhachaigh a-rithist. | |
cat a thugadh le iolair gu a nead is a dh'ith an iolair is na h-eòin | |
Thugadh biadh gu triùir, gu cùl beinn a' cheò, dh'ith am biadh an triùir, is thill e dhachaigh beò. | |
cat a thugadh le iolair gu a nead is a dh'ith an iolair is na h-eòin | |
Fear beag spòrsail, a' falbh na mòintich, le spuir agus bòtannan, is beul adhairce air. | |
coileach-fraoich | |
Bean bheag a' tighinn dhan bhaile seo, is creagada creag air a muin, casan oirre, is i gun làmhan, is ultachan catha 'na h-uchd. | |
cearc | |
Am mac air an spàrr is an t-athair gun bhreith. | |
ceò á teine nach dàinig thuige | |
Is mìn' i na sìoda Is àird' i na taigh an rìgh. | |
ceò á simileir | |
Gu dé a tha nas cruinne na ball, is nas faide na long? | |
ceairsle-shnàtha | |
Thiodhlaic mi mo naoinear nigheannan, mar sheachdnar ann an Cille MoNeachdainn ann an Ì. | |
chaidh dithis a chur san aon uaigh aig dà àm | |
Is cumhang an taigh seo, dhan neach a nì ann tàmh, e gun uinneag, gun doras, 'ga fhosgladh gu bràth. | |
ciste-laighe | |
Chì mi, chì mi fada bhuam, leth-cheud aitheamh thar a' chuain, luchd gun fhuil, gun fheòil, gun anam, a' leumadh air talamh cruaidh. | |
clachan-meallain | |
Chì mi, chì mi fada bhuam, trì fichead mìle anns a' chuan, fear gun fhuil, gun fheòl, gun anam, a' dannsa air an talamh fhuar. | |
clach-mheallain | |
Muc dhubh dhorcha, an ceann taigh Fhearchair, dithis 'na ceann, is triùir 'na h-earball. | |
clach-stéidhe | |
Dà fhear dheug san aon leabaidh, agus gach aon air an iomall. | |
clàir baraille | |
Is mairg aig am bi iad, is mairg aig nach bia iad, có iad? | |
clann | |
Chunnacas iongnadh leam an-diugh, is mas iongnadh leam is iongnadh dhut, ceithir daimh gun fhuil, gun fheòil, a' spìonadh feòir á talamh dubh. | |
cliath-chliata | |
Bodach beag an taobh an teine, bior 'na ghoile, is boineid air. | |
clobha | |
Bean bheag mhoganach, suidhidh i taganach, bithidh i torrach a h-uile bliadhna, is bithidh laogh beag geal aice. | |
cnò | |
Arsa cailleach: nam biodh agam na bheil agam, uiread eile, is a leth uiread, dà ghèadh, agus bloigh geòidh, dhèanadh sin fichead. Có mheud a bha aice? | |
cóig | |
Anna bheag a' chòta bhàin, mar as motha a ghabhas i, is mar as faide a sheasas i, 's ann as lugha a bhios i a' fàs. | |
coinneal | |
Nighean bheag a' chòta bhàin, mar as motha a bhios i ag ithe, 's ann as lugha a bhios i a' fàs. | |
coinneal | |
Eunan beag foirmeil, foirmeil, bithidh e a-muigh ri sìde stoirmeil, is ged nach do chuir e a-riamh a chùl ann, chan eil feum ri aimsir chiùin ann. | |
coileach-gaoithe | |
Siubhlaidh e na lianagan, siubhlaidh e na brianagan, siubhlaidh e an t-iomaire fada, is thig e dhachaigh anmoch. | |
corran | |
Có an crann nach dèan treabhadh ged a chuireadh tu daoine 'ga stiùireadh agus eich 'ga tharraing? | |
crann-sgadain | |
Taigh beag anns an àirde an iar, is cóig ceud doras air. | |
criathar | |
Tha bodach beag sa chùil sin, is dà shùil deug ann. | |
criathar | |
Crioganta, craganta, cruaidh, is tana lom a ghruaig, is cruaidh craiceann a dhà làimhe, a shùilean am meadhan a chléibh, agus a fheòil am meadhan a chnàmh. | |
crùbag | |
Is tana craiceann do ghruaidh, is cruaidh craiceann do dhà làmh, tha do dhà shùil am meadhan do chliabh, agus do fheòl am meadhan do chnàmh. | |
crùbag | |
Ciamar a thaghadh Fionn a chù? Sùil mar àirne, cluas mar dhuilleig, uchd mar ghearran, speir mar chorran, is an t-adhbrann fada bhon cheann. | |
Bean an taighe a' gliogan, bean an taighe a' glagan, bean an taighe a dh'ith am biadh, is cha do rinn a-riamh altachadh. | |
cuidheall-shnìomha | |
Caora bhiorach, bhiorach, i gu sionnach, sionnach, i gu luath, gu luath, braith-lìn m' a tòin, is i a' glaodhadh, a' glaodhadh. | |
cuidheall-shnìomha | |
Sìor dhol a-null, freagraidh i dha a srian, marcaichidh i gu dian, is i ag atharrachadh nan searrach gu tric, muinichidh i air an fhéill, is math agam fhéin i a-nochd. | |
cuidheall-shnìomha | |
Có e an currac nach do rinneadh a-riamh le làmhan daoine? | |
currac-an-rìgh |